Nhà thơ Tú Xương vốn thích rượu, nhưng buổi sáng hôm ấy, các chai, nậm, trong nhà ông không còn một giọt nào. Người ông bần thần, chân tay rời rạc khiến ông không sao cầm bút viết nổi một chữ. Ông cứ đứng lên ngồi xuống, ra ra vào vào ngóng vợ, y như trẻ con ngóng mẹ.
Bà Tú cắp thúng từ chợ Rồng về đến cửa, ông Tú đã ra đón, gãi đầu gãi tai, nói:
– Tôi mong bà phỏng cả mắt, bà có thấy sốt ruột nóng gan không?
– Có chuyện gì vậy ông? – Bà Tú ngạc nhiên hỏi.
– Hôm nay tôi có nhu cầu uống với bà mấy chén rượu, tạo cảm hứng viết một bài thơ tặng bà. Tôi vừa tìm ra tứ…
Bà Tú (tên thật là Phạm Thị Mẫn) vốn cũng thuộc dòng nho gia. Bà rất yêu thích thơ văn. Với văn chương ông Tú, bà là độc giả số một. Vậy nên khi ông hé lộ việc ông sắp viết thơ tặng bà thì bà hưởng ứng ngay, dù bà thừa biết ông làm thơ tặng bà lúc này còn vì muốn được bà chuốc rượu.
Bà Tú đã phỏng đoán không sai: Bà cầm cả mấy cái chai, cái nậm trong góc nhà giơ lên lắc lắc thì chẳng có cái nào phát ra thứ âm thanh chứng tỏ nó còn rượu. Bà vội móc hầu bao sai con chạy ra quán đầu phố Hàng Nâu. Một lúc sau, chai rượu nếp bắc cắm tăm đã được thằng bé mang về. Ông Tú mời bà Tú lên sập gụ ngồi đối diện với ông. Ông rót rượu ra hai cái chén cổ, bưng mời bà một chén với phong độ rất trịnh trọng. Ông nâng chén của mình nhấp một ngụm rồi từ tốn đọc:
Rượu với thơ suông cũng nhạt phèo…
Biết chồng có ý vòi đồ nhắm, bà Tú mau lẹ xuống bếp rán mấy thanh đậu phụ bà mới mua ở chợ về. Trong lúc bà rán đậu dưới bếp thì trên nhà, ông Tú đã “đi” được đôi ba chén, cái đầu lâng lâng, tứ thơ bây giờ mới xuất thần. Bà Tú bưng đồ nhắm lên, gắp một thanh đậu chấm nước mắm bỏ vào bát ông Tú. Ông Tú càng thêm hứng khởi, nói:
– Tôi vừa làm xong bài thơ tặng bà đây… Rồi đọc:
Một trà, một rượu, một đàn bà
Ba cái lăng nhăng nó quấy ta
Chừa được cái gì hay cái ấy
Có chăng chừa rượu với chừa trà
Bà Tú bật cười, nói:
– Ông thì chỉ được cái nói mép, chứ có chừa được cái gì! Đấy như, ông bảo chừa rượu sao không chừa đi lại còn vòi vĩnh?
Ông Tú nói giọng hài hước nhưng thật bụng:
– Tôi nói “có chăng” chứ tôi đâu đã khẳng định sẽ chừa! Mà suy cho cùng cũng chỉ bởi vì tôi không chừa được bà cho nên mới không chừa được rượu. Tửu sắc tương liên mà lỵ!
Sưu tầm
